Σικελία: Ταορμίνα, τοῦ ὀνείρου ἡ πατρίδα

2019-10-20

Ὅλο λέω νά φύγω μιάν ἡμέρα,

ὅλο λέω νά πάω στήν Ταορμίνα...

Σέ πέλαο γαλάζιας νοσταλγίας

τ' ὄνειρο τραγουδάει σά σειρήνα:

-Ταορμίνα! Ταορμίνα! Ταορμίνα!...

Ὤ κάλεσμα γλυκό σάν τῶν πουλιῶνε

σέ πρωϊνές βραγιές τό Μάη τό μήνα!

......................

Μά τά χρόνια περνᾶνε κι ὅλο μένω,
πάντα κάτι τυχαίνει-καί δέν πάω...Κι οὔτε θά πάω ποτές!

Ἡ Ταορμίνα
(κι ἄν υπάρχει) γιά μένα θέ νά μείνει
τοῦ ἐξόριστου τ' ὀνείρου μου ἡ πατρίδα,
σά μιά εὐτυχία πού μοῦ' ναι ταγμένη
καί πού, ὅ,τι κι ἄν συμβεῖ-με περιμένει,ἐνῶ, ἄν εἶχα πάει, τί θά' χα τώρα
τήν ἄχαρη ζωή μου νά γλυκαίνει;

Κώστας Οὐράνης, Ταορμίνα, Ποιήματα, Βιβλιοπωλεῖο τῆς Ἑστίας, Ἀθήνα 2009

Ἐμεῖς πήγαμε στὴν Ταορμίνα... πού μόνο καί μόνο τό εὔηχο ὀνομά της σέ προδιαθέτει! Ταορμίνα εἶναι τό ἰταλικό ὄνομα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς ἀποικίας «Ταυρομένιον», πού βρίσκεται στή Σικελία, ἀνάμεσα στή Μεσσήνη καί τήν Κατάνη. Ὁ Στράβων ἀναφέρει ὅτι ἦταν ἀποικία τῆς Νάξου. Τήν κατέλαβαν κατακτητές καί κατακτητές, Ἄραβες, Νορμανδοί, Ἱσπανόφωνοι, Ἰταλόφωνοι, Γάλλοι ἡγεμόνες. Ἀπομεινάρι τῶν λαμπρῶν ἀρχαίων ἐποχῶν της, τό ἀρχαῖο θέατρο τοῦ Ταυρομενίου / Ταορμίνας (Teatro antico di Taormina), ἤ ἀλλιῶς γνωστό ὡς τό Ἑλληνικό Θέατρο (Teatro Greco).

Ὁ ρομαντικός Γκί Ντέ Μοπασάν ἔγραφε: «Ἄν κάποιος ἦταν ὑποχρεωμένος να παραμείνει στή Σικελία μόνο γιά μία μέρα καί ρωτοῦσε τι πρέπει νά δῶ, ἀδίσταχτα θά τοῦ ἀπαντοῦσα τήν Ταορμίνα. Γιατί ἡ Ταορμίνα δέν εἶναι ἁπλῶς ἕνα τοπίο, μά ἕνα τοπίο πού μέσα του βρίσκεται ὅλο ἐκεῖνο πού φαίνεται νά ἔχει δημιουργηθεῖ πάνω στή γῆ γιά νά θέλγει τό μάτι, τό πνεῦμα καί τή φαντασία».


Περιοχή Sant' Alfio- Case Perrotta

Πράγματι, καί ἐμεῖς εἴχαμε μία μέρα μόνο, ἀκόμη, στή Σικελία. Μετά τό Παλέρμο, ἀποφασίσαμε νὰ ἐπισκεφθοῦμε τήν Ταορμίνα. Τό προηγούμενο βράδυ κοιμηθήκαμε στούς πρόποδες τῆς Αἴτνας, πού εὐτυχῶς ἦταν ἤρεμη! Μία ἐξαιρετική περίπτωση agriturismo, τό Case Perrotta στήν περιοχή Sant' Alfio, ὑπῆρξε τό κατάλυμά μας. Ἡ περιοχή Sant' Alfio εἶναι πανέμορφη. Μικρά, κουκλίστικα χωριουδάκια, ἀπίστευτα ἀρχοντικά, ὁπωρῶνες μέ κάθε λογῆς καρπούς, φυστικιές. Τό Case Perrotta εἶναι ὀνερεμένο! Ἕνα πετρόκτιστο κτίριο, μές τα δένδρα, μέ τήν Αἴτνα στό βάθος γιά φόντο. Τιμήσαμε τό ἐστιατόριό του γιά τό δεῖπνο. Στά περισσότερα φαγητά, ἁλμυρά ἤ γλυκά, εἶχε τήν πρωτοκαθεδρία τό φυστίκι. Κοιμηθήκαμε σάν πουλάκια, ξυνήσαμε μέ τά κελαηδίσματά τους. Πρωινό μέ κρέμα φυστικιοῦ, ἀνάμεσα στίς ἄλλες λιχουδιές!

Ἡ ἀπόσταση γιά τήν Ταορμίνα εἶναι μικρή. Ἐντυπωσιακό τοπίο! Μέσα ἀπό τά δαιδαλώδη τοῦνελ καί τίς γέφυρες, καταφέραμε νά φθάσουμε σέ ἕνα parking 7 ὀρόφων, πού ἀποδείχθηκε πολύ βολικό. Προφανῶς δὲν ἦταν ἡ καλύτερη ἐποχή καί ὥρα γιά τήν ἐπίσκεψή μας. Αὐγουστιάτικο μεσημεράκι, μέ άρκετή ζέστη εἶναι ἀλήθεια! Ὁ ἤλιος ἤδη ἔκαιγε καί οἱ ἐπισκέπτες ἦταν ἤδη πάρα πολλοί. Πήραμε τόν κεντρικό δρόμο μέ κατεύθυνση τό Ἑλληνικό Θέατρο.

Ἑλληνικό Θέατρο (Teatro Greco)

Εἶναι πράγματι ἐντυπωσιακό. Κτισμένο στό ψηλότερο σημεῖο τῆς πόλης, ἀνάμεσα σέ δύο κόλπους. Μέ διάμετρο 109 μέτρων εἶναι τό 2ο μεγαλύτερο ἀρχαῖο θέατρο στή Σικελία μετά τά 150 μέτρα τοῦ θεάτρου τῶν Συρακουσῶν, καί χρησιμοποιεῖται καί γιὰ σύγχρονες ἐκδηλώσεις καί συναυλίες. Ὅταν τό ἐπισκεφθήκαμε, ἑτοίμαζαν τόν χῶρο γιά θεατρική παράσταση.

Τά ἀρχαῖα θέατρα της Σικελίας ἀκολουθοῦν τήν ἴδια ἀρχιτεκτονική μέ ἐκεῖνα τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου. Τό θέατρο τῆς Ταορμίνας εἶναι ἕνα ἀπό τά σημαντικώτερα καί χρονολογεῖται ἀπό τήν ἑλληνιστική εποχή. Ἡ κατασκευή του ἄρχισε τόν 3ο αἰώνα π.Χ. κάτω ἀπό τήν κυριαρχία τοῦ Gerone II (Ierone II), πού ἦταν τύραννος τῶν Συρακουσῶν. Εἶναι τό δεύτερο πιό παλιό θέατρο τῆς Σικελίας, μετά ἀπό τό θέατρο τῆς πόλης τῶν Συρακουσῶν.

Οἱ Ρωμαῖοι, κατά τήν αὐτοκρατορική κυριαρχία, ἐπέφεραν διάφορες ἀλλαγές στό χῶρο. Τό μεγάλωσαν καί ὕψωσαν περιμετρικούς τοίχους. Οἱ ἀλλαγές αὐτές ἔγιναν γιά τήν καλύτερη διεξαγωγή τῶν venetiones, δηλαδή τῶν ἀγώνων μέ τούς μονομάχους (gladiatori) ἐνάντια σέ ἄγρια ζῶα. Ὅμως, ὁ χῶρος τῆς ὀρχήστρας παρέμεινε ἀνέγγιχτος.

Ἡ χωρητικότητα στούς ἀρχαίους χρόνους ἦταν περίπου 10.000 ἀτόμων, ἐνῶ σήμερα εἶναι 5.400. Εἶχε μια τέλεια ἀκουστική, πού διατηρεῖται σὲ μεγάλο βαθμό μέχρι σήμερα.

Ἡ σύγχρονη Ταορμίνα τῆς Dolce Vita

Ἤδη ἀπό τόν 19ο αἰώνα, μέ τὴν ἄφιξη τοῦ τραίνου, ἦταν ἀγαπημένος τουριστικός προορισμός Εὐρωπαίων καί Ἀμερικανῶν περιηγητῶν, ζωγράφων, ποιητῶν καί ἄλλων καλλιτεχνῶν. Πολλοί ζωγράφοι πού συνήθιζαν νά περνοῦν ἕνα μεγάλο διάστημα στήν Ἰταλία, ζωγραφίζοντας τοπία καί ἀρχαιολογικούς χώρους, ἔχουν ἐπισκεφθεῖ τήν Ταορμίνα. Στήν πόλη ἐργάσθηκαν, λοιπόν, διάσημοι καλλιτέχνες τῆς ἐποχῆς, ὅπως ὁ φωτογράφος γυμνῶν μοντέλων Βίλχελμ φον Γκλούντεν (Wilhelm von Gloeden), ὁ ζωγράφος Ὄττο Γκέλενγκ (Otto Geleng), καθώς καί ὁ Βόλφγκανγκ Γκαῖτε, ὁ ὁποῖος περιέγραψε τὴν πόλη στό ἔργο του με Ταξίδι στήν Ἰταλία.Ἀπό τίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰώνα καί ἔπειτα, ἡ πόλη ἔγινε πνευματικό κέντρο καί τόπος συνάντησης γιά πολλούς Εὐρωπαίους καλλιτέχνες, συγγραφεῖς καί διανοουμένους. Τό διάσημο φεστιβάλ κινηματογράφου πού διοργανώνεται ἐδῶ ἔφερε ἐπί δεκαετίες τίς διασημότητες κινηματογραφικού κόσμου. Ἔγινε τό σκηνικό γιά ἀρκετές κινηματογραφικές ταινίες, ὅπως γιά παράδειγμα τό Ἀπέραντο Γαλάζιο, τοῦ Μπεσόν. Ἡ ταινία-ὕμνος στήν ὀμορφιά τῶν ἑλληνικῶν νησιῶν, ἔχει σκηνές ἀπό τήν πόλη καί τὴν περιοχή τῆς Ταορμίνας.


Ἡ ἐπίσκεψη στήν Ταορμίνα ἦταν μέρος ἑνός δεκαήμερου ὁδοιπορικοῦ στήν Κάτω Ἰταλία καί τή Σικελία στά τέλη Αὐγούστου τοῦ 2017, ἀπό τή γράφουσα καί τήν κόρη της! Ὅλες οἱ φωτογραφίες εἶναι δικές μας, ἐκτός τῆς παλιᾶς ἀσπρόμαυρης.