Οἱ Τροῦλοι τοῦ Ἀλμπερομπέλο

2020-02-04

Δύο φορές ἔχω ἐπισκεφθεῖ τό Ἀλμπερομπέλο (Alberobello). Εἶναι πράγματι μοναδικό. Ὅμως, καί τίς δύο φορές δέν ἐντυπωσίασε, ἐμένα καί τήν παρέα μου, τόσο τό ἴδιο τό χωριό. Ἡ ὀρδές τῶν τουριστῶν, τά πανομοιότυπα τουριστικά μαγαζάκια στή σειρά καί ἡ ζέστη δέν εἶναι στά σύν τῆς ἐπίσκεψης. Ἐκεῖνο πού ἀξίζει εἶναι τά περίχωρα. Ὅσο πλησιάζει κανείς στό Ἀλμπερομπέλο ξεδιπλώνεται μπροστά του ἕνα πανέμορφο τοπίο, μέ περιβόλια, καλλιεργημένα χωράφια καί τρούλους. Ζωντανό, καθόλου τουριστικό, μέ «κανονικούς» ἀνθρώπους. Μᾶς ἔκανε ἀπίστευτη ἐντύπωση ἡ τάξη, ἡ φροντίδα καί ἡ ἁρμονία τοῦ τοπίου. Δυστυχῶς, οἱ φωτογραφίες δέν μποροῦν νά ἀποτυπώσουν, σ' αὐτή τήν περίπτωση, ὅσα εἶδαν τά μάτια μας.


Ἡ ἱστορία

Tό Ἀλμπερομπέλο (Alberobello) εἶναι μιά μικρή ἰταλική πόλη στήν ἐπαρχία τοῦ Μπάρι, στήν Ἀπουλία, στή νοτιοανατολική Ἰταλία.  Εἶναι διάσημο γιά τὶς μοναδικές κατοικίες του μέ τίς κωνικές στέγες, οἱ ὁποῖες εἶναι γνωστές ὡς "Τροῦλοι" (Trulli). Τό 1996 ἡ UNESCO ἀνακήρυξε τό Ἀλμπερομπέλο ὡς Μνημεῖο Παγκόσμιας Κληρονομιᾶς.

Ἡ προέλευση τῆς ὀνομασίας του διχάζει.  Σύμφωνα μέ τήν πρώτη ἐκδοχή albero στά ἰταλικά σημαίνει δένδρο καί bello σημαίνει ὄμορφο. Ὄμορφο Δένδρο, λοιπόν. Μιᾶς καί ἐκεῖ ὑπῆρχε ἕνα τεράστιο δάσος μοιάζει πιστευτή. Ἡ ἄλλη ἐκδοχή εἶναι ὅτι σ' αὐτό τό δάσος ὑπῆρχε ἕνα συγκεκριμένος εἶδος δένδρου, τό Arbor Belli , Δένδρο τοῦ Πολέμου. Ὀνομαζόταν ἔτσι διότι ἀπό τή ξυλεία του ἔφτιαχναν ὄπλα.


Οἱ Τροῦλοι (Trulli)

Οἱ Τροῦλοι (Trulli, στόν ἑνικό trullo) εἶναι παραδοσιακές καλύβες ἀπό ξηρό κονίαμα καί πέτρινη ὀροφή. Ὁ τρόπος κατασκευῆς τους εἶναι τυπικός γιά τήν κοιλάδα Itria στήν περιοχή τῆς Ἀπουλίας. Κατασκευάζονταν εἴτε ὡς προσωρινά καταφύγια καί ἀποθῆκες, εἴτε ὡς μόνιμες κατοικίες ἀπό μικρο-ἰδιοκτῆτες καί γεωργούς.

Ἡ τεχνική κατασκευῆς τους εἶναι παρόμοια μέ ἐκείνη, μέ τήν ὁποία κατασκευάζονταν πρωτόγονες καλύβες τῶν προϊστορικῶν χρόνων. Διάσπαρτοι ἀγροτικοί οἰκισμοί ὑπῆρχαν στήν περιοχή τοῦ σημερινοῦ Alberobello ἤδη ἀπό τό 1.000 μ.Χ. Οἱ οἰκισμοί ἀναπτύχθηκαν σταδιακά γιά νά σχηματίσουν τά χωριά τῆς σημερινῆς Aia Piccola καί τοῦ Monti. Στά μέσα τοῦ 14ου αἰώνα ἡ περιοχή Alberobello χορηγήθηκε στόν πρῶτο Count of Conversano ἀπό τόν Robert d'Anjou, πρίγκιπα τοῦ Τάραντα, σέ ἀναγνώριση τῆς ὑπηρεσίας του κατά τή διάρκεια τῶν Σταυροφοριῶν. Στά μέσα τοῦ 16ου αἰώνα, στὴν περιοχή τοῦ Monti ὑπῆρχαν σαράντα τροῦλλοι. Τό 1620 ὁ οἰκισμός ἄρχισε νά ἐπεκτείνεται, ὅταν ὁ Count τῆς ἐποχῆς, ὁ Gian Girolamo Guercio, διέταξε τήν κατασκευή ἀρτοποιείου, μύλου καί πανδοχείου. Μέχρι τά τέλη τοῦ 18ου αἰώνα, ἡ κοινότητα ἀριθμοῦσε περί τούς 3500 ἀνθρώπους. Τό 1797, ἔληξε ἡ φεουδαρχική κυριαρχία, υἱοθετήθηκε τό ὄνομα Alberobello καί ὁ Ferdinand IV, βασιλιάς τῶν Βουρβώνων τῆς Νάπολης, ἀπένειμε στό Alberobello τό καθεστώς τῆς βασιλικής πόλης.

Γιατί ἔφτιαχναν μέ αὐτό τόν τρόπο οἱ κάτοικοι τῆς περιοχῆς τά σπίτια τους? Ὁ πρωτός μῦθος, καί ὁ πιό διαδεδομένος, σχετίζεται μὲ τή φορολογία! Ἦταν πιό εὔκολο τέτοιου εἴδους κτίσματα νά γκρεμιστοῦν ὅταν ἐμφανίζονταν οἱ φοροεισπράκτορες, και νά κατασκευαστοῦν ξανά. Λέγεται ὅτι γκρέμιζαν τήν πέτρινη ὀροφή καί ἔτσι ἔμοιαζαν τά κτίσματα μέ ἀποθῆκες καί ὄχι μέ σπίτια. Ὅμως, ὅλοι συμφωνοῦν ὅτι εἶναι πάρα πολύ δύσκολο νά γκρεμίσεις καί νά χτίσεις ξανά τέτοιου εἴδους σταθερές δομικά κατασκευές. Ὁ δεύτερος λόγος, καί μᾶλλον πιό πιστευτός, εἶναι ὅτι ἡ περιοχή ἦταν κάποτε ἕνα τεράστιο δάσος καί ὁ φεουδάρχης στόν ὁποῖο ἀνῆκε, ἀπαγόρευε τήν κατασκευή σταθερῶν κτισμάτων, πού θά κατέστρεφαν τό δάσος. Οἱ πέτρινες στέγες ἦταν τό πιό βολικό ὑλικό μιᾶς καί ὑπάρχουν ἄφθονες στήν περιοχή.


Πάντως, στό Ἀλμπερομπέλο ἔχει ἕνα ἐξαιρετικό ζαχαροπλαστεῖο-παγωτατζίδικο! Τό τιμήσαμε καί τίς δύο φορές! Μάλιστα τή δεύτερη εἶχα τό θράσος να παραγγείλω στά ἰταλικά...ἦρθαν λίγα παραπάνω... ἀλλά μέ καλή προσπάθεια τά ἀποτελειώσαμε ὅλα!



Ἡ ἐπίσκεψη στό Ἀλμπερομπέλο ἦταν μέρος δύο ταξειδιῶν: ἑνός δεκαήμερου ὁδοιπορικοῦ στήν Κάτω Ἰταλία καί τή Σικελία στά τέλη Αὐγούστου τοῦ 2017, ἀπό τήν γράφουσα καί τήν κόρη της καί ἑνός πενθήμερου ὁδοιπορικοῦ στήν Κάτω Ἰταλία στά τέλη Αὐγούστου τοῦ 2018, ἀπό τήν γράφουσα καί τίς δύο φιλενάδες! Ὅλες οἱ φωτογραφίες εἶναι δικές μας.