Marienplatz

Ἡ βόλτα στήν Marienplatz, στήν κεντρική πλατεία τῆς πόλης, ἦταν τό πρῶτο πού κάναμε. Μιᾶς καί ἦταν μέρα συγκεντρώσεων καί διαμαρτυριῶν, εἴχαμε τήν εὐκαιρία νά δοῦμε διά ζώσης πῶς ἡ γερμανική ἀστυνομία «συνοδεύει» τούς διαδηλωτές! Σχηματίζει ἁλυσίδα γύρω τους καί «τρέχει» μαζί τους! Ἡ πλατεία εἶναι ἐκεῖ ἀπό τόν 12ο αἰώνα. Ἐπιβλητικά κτίρια, ὅπως τό νεο-γοτθικό Neue Rathaus (Νέο Δημαρχεῖο) μέ τό διάσημο ρολόι Glockenspiel. Ὑπαίθρια καφέ, γεμάτα λόγῳ τῆς ἡλιόλουστης μέρας. Καθήσαμε κι ἐμεῖς γιά ἕναν καφέ καί ἕνα μπρέτσελ.

Ἡ ἱστορία τῆς πόλης

Τό ὄνομα τῆς πόλης προέρχεται ἀπό τή γερμανική λέξη Munichen, πού σημαίνει "ἀπό τούς μοναχούς". Κι αὐτό γιατί ἡ πόλη προέρχεται ἀπό τούς μοναχούς τῆς τάξης τῶν Βενεδικτίνων, οἱ ὁποῖοι ἔφτιαξαν ἐδῶ ἕνα μοναστήρι. Ἐξ οὗ καί ὁ μοναχός πού ἀπεικονίζεται στό οἰκόσημο τῆς πόλης. Τό Μόναχο ἀναφέρεται γιά πρώτη φορά τό 1158. Ἦταν πολιτιστικό προπύργιο τῆς Ἀντιμεταρρύθμισης καί σημεῖο κλειδί κατά τή διάρκεια τοῦ Τριακονταετοῦς Πολέμου. Ὁ Τριακονταετής Πόλεμος, 1618 - 1648, ἦταν μιά ἀπό τίς πιό μακροχρόνες και καταστροφικές συγκρούσεις στήν εὐρωπαϊκή ἱστορία, μέ 8 ἑκατομμύρια θύματα! Ἄρχισε ὡς πόλεμος μεταξύ τῶν καθολικῶν καί τῶν διαμαρτυρομένων τῆς Ἁγίας Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας τοῦ γερμανικοῦ ἔθνους καί βαθμηδόν ἐξελίχθηκε σέ μιά γενικευμένη διαμάχη στήν ὁποία ἐνεπλάκησαν οἱ περισσότερες μεγάλες δυνάμεις τῆς Εὐρώπης. Τά θρησκευτικά αἴτια ξεχάσθηκαν γρήγορα καί οἱ ἐμπλεκόμενοι κατέληξαν νά ἀγωνίζονται γιά τήν πολιτική ἐπικράτηση στήν Εὐρώπη, μέ προεξάρχουσα τή διαμάχη Ἀψβούργων καί Βουρβώνων τῆς Γαλλίας. Τέλειωσε μέ τή συνθήκη τῆς Βεστφαλίας. Μετά τήν ἵδρυση τῆς Βαυαρίας, τό 1806, ἔγινε σημαντικό εὐρωπαϊκό κέντρο τέχνης, ἀρχιτεκτονικῆς, πολιτισμοῦ καί ἐπιστήμης. Μετά τήν ἄνοδο τῶν Ναζί στήν ἐξουσία τό Μόναχο ἀνακηρύχθηκε "Πρωτεύουσα τῆς Κίνησης". Κατά τή διάρκεια τοῦ Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ἡ πόλη βομβαρδίστηκε τόσο πολύ πού σχεδόν τό 90% τοῦ ἱστορικοῦ κέντρου καταστράφηκε. Σέ ἀντίθεση μέ ἄλλες γερμανικές πόλεις πού ἐπίσης καταστάφηκαν ἀπό τούς βομβαρδισμούς, τό Μόναχο ἀποκατέστησε τό μεγαλύτερο μέρος τοῦ ἱστορικοῦ του κέντρου καί φιλοξένησε τούς Θερινούς Ὀλυμπιακούς Ἀγῶνες τοῦ 1972.

Τό Πραξικόπημα τῆς Μπιραρίας

Μέ τήν ὀνομασία πραξικόπημα τῆς μπιραρίας ἤ πραξικόπημα τοῦ Μονάχου ἔμεινε στήν ἱστορία τό ἀποτυχημένο πραξικόπημα πού ἀποπειράθηκε ὁ Ἀδόλφος Χίτλερ στό Μόναχο τό 1923 γιά τήν ἀνατροπή τῆς Δημοκρατίας τῆς Βαϊμάρης καί τήν κατάληψη τῆς ἐξουσίας στήν Γερμανία ἀπό τὀν ἴδιο καί τούς ἐθνικοσοσιαλιστές τοῦ κόμματός του.

Τό 1923 ὁ Χίτλερ πίστεψε ὅτι οἱ συνθῆκες ἦταν πλέον ὥριμες γιά τήν ἀνατροπή τῆς Δημοκρατίας τῆς Βαϊμάρης. Ζοῦσε στή Βαυαρία, στήν ὁποία ὑπῆρχαν, ἐκτός τοῦ Ἐθνικοσοσιαλιστικοῦ Κόμματος, πολλές πολιτικές ὁμάδες πού ἀντιτίθεντο στή δημοκρατική Κυβέρνηση τοῦ Βερολίνου. Βρῆκε εὐκαιρία λοπόν, ὅταν ἔμαθε γιά μιά συνάντηση τριῶν χιλιάδων ἐπιχειρηματιῶν στήν μπυραρία "Löwenbräukeller" τοῦ Μονάχου, μέ οἰκοδεσπότη τήν ἡγεσία τῆς Βαυαρικῆς Κυβέρνησης, τά μέλη τῆς ὁποίας σκόπευε νά ἀπαγάγει. Μέλη τῆς παραστρατιωτικῆς ὀργάνωσης τοῦ Κόμματος, ὑπό τήν ἡγεσία τοῦ Χέρμαν Γκέρινγκ, περικύκλωσαν τή μπιραρία. Ὁ Χίτλερ, ἀκολουθούμενος ἀπό μιά μικρή ὁμάδα ἐνόπλων SA εἰσέβαλε στήν μπιραρία. Ἡ ἐμφάνισή τους προκάλεσε μεγάλη ἀναστάτωση, ὅπως αναμενόταν. Ὁ Χίτλερ πυροβόλησε μία φορά στόν ἀέρα οὐρλιάζοντας "ἡσυχία!". Προχώρησε, ἀκολουθούμενος ἀπό τόν Γκέρινγκ, στό βάθρο τῶν ὁμιλητῶν, ἐνῶ οἱ δικοί του συνέχισαν νά μπαίνουν στή μπιραρία κυκλώνοντας τούς πανικόβλητους παρευρισκόμενους. Ὁ ἐπικεφαλῆς τῆς κυβέρνησης Gustav von Kahr, τοῦ ὁποίου τήν ὁμιλία διέκοψε ὁ Χίτλερ, παραχώρησε τό βάθρο τοῦ ὁμιλητῆ στόν Χίτλερ, ὁ ὁποίος ἄρχισε τήν ἀγόρευση, λέγοντας ὅτι ξεκίνησε ἡ Ἐθνική Ἐπανάσταση καί κανείς δέν ἐπιτρεπόταν νά ἐγκαταλείψει τόν χῶρο, ἀπειλώντας μέ ἕνα πολυβόλο, πού εἶχε μόλις ἐγκαταστήσει. Ἀνήγγειλε ὅτι τόσο ἡ Βαυαρική ὅσο καί ἡ κυβέρνηση τοῦ Ράιχ ἀνατράπηκαν καί ἐγκαθιδρύθηκε προσωρινή ἐπαναστατική κυβέρνηση. Ὅτι οἱ στρατῶνες τοῦ γερμανικού στρατοῦ καί τῆς ἀστυνομίας εἶχαν καταληφθεῖ καί τά μέλη τους παρήλαυναν ἤδη στήν πόλη κάτω ἀπό τή σβάστικα. Φυσικά, ὅλα αὐτά ἦταν μιά τεράστια μπλόφα, τήν ὁποία οἱ παρευρισκόμενοι δέν ἦταν σέ θέση νά γνωρίζουν. Ὁ Χίτλερ προσέφερε θέσεις στη νέα του Κυβέρνηση στόν Gustav von Kahr, τόν ἀρχηγό τῆς ἀστυνομίας καί τοῦ στρατοῦ. Οἱ τρεῖς ἄνδρες ἀρνήθηκαν, ὁ Χίτλερ ἐξεμάνη, ἔβγαλε πάλι τό πιστόλι του καί τούς εἶπε: "Κύριοι, ἔχω τέσσερεις σφαῖρες σ' αὐτό τό ὄπλο: Μία γιά τόν καθένα σας καί μία γιά μένα!". Ὑπό τήν ἀπειλή τῆς δολοφονίας τους, οἱ τρεῖς συμφώνησαν.

Ἐν τῷ μεταξύ ὁ Ροῦντολφ Ἔς κατέστρωνε σχέδιο σύλληψης τῶν ἀριστερῶν ἡγετῶν τῆς Βαυαρίας καί τῶν Ἑβραίων. Ἡ προσπάθεια κατάληψης στρατώνων τῆς ἀστυνομίας καί τοῦ στρατοῦ, ὅμως, ἀποκρούστηκε καί ἀπέτυχε. Ὁ Χίτλερ σκόπευε νά βαδίσει ἐναντίον τοῦ Βερολίνου καί νά ἀνατρέψει τήν Ὁμοσπονδιακή Κυβέρνηση (κατά τό πρότυπο τῆς Πορείας πρὀς τή Ρώμη τοῦ Μουσολίνι). Ἡ ὀλέθρια παράλειψή του ἦταν ὅτι δέν εἶχε προβλέψει τήν κατάληψη ἀπό τούς SA τῶν ραδιοφωνικῶν καί τῶν τηλεγραφικῶν σταθμῶν. Ἡ κυβέρνηση τοῦ Βερολίνου πληροφορήθηκε πολύ σύντομα τίς ἐνέργειες τῶν Ναζί καί ἔδωσε σχετικές διαταγές γιά τήν κατάπνιξη τοῦ πραξικοπήματος. Τήν ἑπομένη ὁ Χίτλερ καί οἱ παρ' αὐτόν, ἐπικεφαλῆς 3.000 ἐνόπλων ὑποστηρικτῶν τους, παρήλασαν στούς δρόμους τοῦ Μονάχου μέ στόχο νά συνενωθοῦν μέ τίς δυνάμεις τοῦ Ρέμ πού κατεῖχαν τό Ὑπουργεῖο Πολέμου. Στήν Odeonsplatz, ὅμως, βρῆκαν τόν δρόμο κλεισμένο ἀπό ἀστυνομικές δυνάμεις, ὁ ἐπικεφαλῆς των ὁποίων τούς διέταξε νά σταματήσουν καί νά παραδοθοῦν. Στήν ἄρνηση τῶν Ναζί νά συμμορφωθοῦν, ἡ ἀστυνομία ἄνοιξε πύρ. Ἀρχικά πυροβολώντας προειδοποιητικά μπροστά στά πόδια τους. Ἔγινε πραγματική μάχη, μέ 21 νεκρούς καί ἑκατοντάδες τραυματίες, ἀνάμεσα στούς ὁποίους καί ὁ Γκέρινγκ, ὁ ὁποῖος τραυματίστηκε στή βουβωνική χώρα. Μεταφέρθηκε στό νοσοκομεῖο, ὅπου τοῦ χορηγήθηκε μορφίνη γιά τήν ἀνακούφιση τῶν ἰσχυρῶν πόνων. Αὐτή ἦταν καί ἡ ἀπαρχή τῆς ἐξάρτησης τοῦ Γκέρινγκ ἀπό τή μορφίνη, ἀπό τήν ὁποία ἀπαλλάχτηκε μόνο λίγο πρίν τόν θάνατό του στό τέλος τῆς Δίκης της Νυρεμβέργης, 23 χρόνια ἀργότερα. Μέ τήν ἔναρξη τοῦ πυρός, ὁ Χίτλερ ἔπεσε στό ἔδαφος, παρασυρόμενος ἀπό τόν διπλανό του, ὁ ὁποῖος χτυπήθηκε. Ἐξαρθρώθηκε ὁ ὧμος του, ἀλλά σώθηκε ἀπό τόν σωματοφύλακά του, πού ἔσπευσε νά τόν καλύψει μέ τό σῶμα του καί νά δεχθεῖ ἀντ' αὐτοῦ ἀρκετές σφαῖρες. Ὁ Χίτλερ πάντως μάλλον πανικοβλήθηκε καί ἔτρεξε νά σωθεῖ πρός ἕνα παρακείμενο αὐτοκίνητο, στό ὁποῖο ὑπήρχαν κομματικά στελέχη. Παρά τό ὅτι ὑπερτεροῦσαν ἀριθμητικά, οἱ Ναζί ἀκολούθησαν τό παράδειγμα τοῦ ἡγέτη τους καί τράπηκαν σέ φυγή.