Buçaco, Πορτογαλία: Ἕνα Παλάτι στό Δάσος

2020-01-04

Ἡ Serra do Buçaco (πρώην Bussaco) εἶναι μιά ὀροσειρά στήν Πορτογαλία, μέ ψηλότερο σημεῖο τό Cruz Alta στά 549 μ., τό ὁποῖο ἔχει θέα στή Serra da Estrela, τήν κοιλάδα τοῦ ποταμοῦ Mondego καί τόν Ἀτλαντικό Ὠκεανό.

Πήγαμε στό Buçaco ἐξ αἰτίας τοῦ ξενοδοχείου Palacio Hotel do Buçaco. Δέν μπόρεσα νά ἀντισταθῶ, ὅταν ἔψαχνα γιά καταλύματα στή προγραμματισμένη διαδρομή μας, στήν προτροπή "ἕνα ἀπό τά 100 ξενοδοχεῖα στόν κόσμο πού πρέπει νά ἐπισκεφθεῖτε". Καί ἦταν ἀπό τά ἐλάχιστα αὐτῆς τῆς λίστας πού ἄντεχε τό βαλάντιό μας! Ἡ σχέση ποιότητας-τιμῆς εἶναι ἐξαιρετική! Οὔτε τόλμησα νά πῶ στήν κόρη μου, ὅτι ἔκλεισα δωμάτιο σ' ἕνα παλάτι... ἡ περιφρονητική γκριμάτσα θά μοῦ τό χάλαγε.

Φθάσαμε ἀργά τό ἀπόγευμα. Ἤδη μπαίνοντας στό δάσος τοῦ Buçaco εἴχαμε ἐντυπωσιασθεῖ. Ἀντικρύζοντας τό ξενοδοχεῖο-παλάτι μείναμε ἀμίλητες. Ἀπόκοσμο, μιᾶς ἄλλης ἐποχῆς, μοιάζει ἐγκαταλελειμένο, καμιά κραυγαλέα πολυτέλεια ἐξωτερικά, λιτό καί αὐστηρό. Ἐσωτερικά ἀλλάζει τό σκηνικό. Ζεστό, πολυτελές στούς κοινόχρηστους χώρους, ταυτόχρονα ἁπλό καί ἐντυπωσιακό!




Τό Μοναστήρι

Τό δάσος Buçaco κατοικήθηκε γιά πρώτη φορά τόν 6ο αἰώνα ἀπό Βενεδικτίνους μοναχούς. Πεντακόσια χρόνια ἀργότερα τό δάσος ἦρθε στὴν κατοχή τοῦ Ἐπισκόπου τῆς Coimbra, ὁ ὁποῖος, τό 1628, τό δώρισε στό Τάγμα τῶν Καρμελιτῶν. Οἱ Καρμελῖτες μοναχοί ἀνήγειραν ἀμέσως ἕνα μοναστήρι μὲ τοίχους περιμετρικά, καί ἔφτιαξαν καί τήν πρώτη ἀπό τίς δέκα πύλες τοῦ δάσους, τήν Πύλη τῆς Κοΐμπρα. Δύο παπικὲς βοῦλες ἐκδόθηκαν κατά τή διάρκεια αὐτῆς τῆς περιόδου: ἡ πρώτη, τό 1622, ἀπαγόρευε στίς γυναῖκες νά εἰσέρχονται στό δάσος. Ἡ δεύτερη, τό 1643, ἀπειλοῦσε μέ ἀφανισμό ὅποιον ἔβλαπτε τά δένδρα. Τά κείμενα καί τῶν δύο εἶναι χαραγμένα σέ πέτρινες πλάκες, τοποθετημένες στό ἐξωτερικό τοίχωμα τῆς Πύλης τῆς Κοΐμπρα. Στά τέλη τοῦ 17ου αἰώνα κατασκευάστηκαν μικρά ἐκκλησάκια κατά μῆκος τῆς Via Sacra, μιᾶς ἀπότομης, διαδρομῆς πού ἐνώνει τό μοναστήρι μέ τό ψηλότερο σημεῖο τοῦ δάσους. Τό μῆκος τοῦ μονοπατιού καί οἱ ἀποστάσεις μεταξύ τῶν παρεκκλησιῶν μετρήθηκαν προσεκτικά προκειμένου νά ἀπεικονίσουν τή διαδρομή τοῦ Χριστοῦ ἀπό τό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν στόν Γολγοθά.

Τόν Σεπτέμβριο τοῦ 1810 ἡ ἠρεμία τοῦ δάσους διαταράχθηκε ἀπό τή μάχη τοῦ Bussaco: ὁ μελλοντικός δούκας τοῦ Wellington, πού διοικοῦσε τόν ἀγγλο-πορτογαλικό στρατό μέ 56.000 ἄνδρες, πέτυχε νά ἐμποδίσει τήν εἰσβολή τῶν Γάλλων τοῦ Ναπολέοντα στήν Πορτογαλία. Ὁ Wellington, ἔμεινε στό μοναστήρι στό δάσος Buçaco τίς μέρες πού προηγήθηκαν τῆς μάχης. Ἡ ἐλιά στήν ὁποία ἔδενε τό ἄλογό του σώζεται ἀκόμη καί ἔχει ὀνομασθεῖ (φυσικά) "ἐλιά τοῦ Οὐέλινγκτον".

Ἡ Μαργαρίτα περπάτησε τήν Ἱερά Ὁδό (Via Sacra). Ἐγώ πάλι ὄχι... τήν μετέφερα στήν ἀρχή τῆς διαδρομῆς καί τήν παρέλαβα στό τέλος!


Τό Παλάτι-Ξενοδοχεῖο

Λίγο μετά τήν κατάργηση τῶν θρησκευτικῶν ταγμάτων τό 1834, καί τόν θάνατο τοῦ τελευταίου μοναχοῦ τό 1830-40, τά κτίρια χρησιμοποιήθηκαν ὡς στρατῶνες ὅπως ἔγινε καί μέ πολλά ἄλλα μοναστήρια στήν Πορτογαλία. Ἡ ἰδιοκτησία καί ἡ διαχείριση τοῦ δάσους μεταφέρθηκε στό Administração Geral das Matas do Reino. Ἀκολούθησαν κάποιες ἀλλαγές. Ἡ ἔκταση τοῦ δάσους αὐξήθηκε ἀπό 90 σέ 105 ἐκτάρια. Ἀνακαινίσθηκαν παραμελημένα κτίρια, προκειμένου νά δοθεῖ καταφύγιο στούς ἀνθρώπους πού προσελκύονταν ἀπό τά μαγευτικά δάση καί εἰσήχθησαν νέα ἐξωτικά εἴδη δένδρων. Μιά σκάλα πού ὁδηγοῦσε στό μοναστήρι μεταμορφώθηκε στή Fonte Fria, μιά κλιμακωτή σκάλα νεροῦ καί ἕνα ἀπό τά πιό ἀξιοσημείωτα ἀρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά τοῦ δάσους.

Πρός τά τέλη τοῦ 19ου αἰώνα, ἡ Serra de Bussaco ἔγινε δημοφιλής σταθμός γιά ἀλλοδαπούς καί ἰδιαίτερα Βρετανούς, τουρίστες στήν ὀρεινή διαδρομή μεταξύ Λισσαβώνας καί Πόρτο. Ἡ πορτογαλική βασιλική οἰκογένεια ἀνέθεσε στόν Ἰταλό ζωγράφο καί ἀρχιτέκτονα Luigi Manini νά κατασκευάσει ἕνα καλοκαιρινό παλάτι καί κυνηγετικό καταφύγιο στό δάσος Bussaco. Τό κτίριο ὁλοκληρώθηκε τό 1907, λίγο πρίν τή δολοφονία τοῦ βασιλιᾶ καί τοῦ πρίγκιπα. Τό τελευταῖο παλάτι πού θά χτιστεῖ ἀπό τήν πορτογαλική μοναρχία. Πρόκειται γιά ἕνα ἐξαίσιο δεῖγμα Manueline-Gothic ἀρχιτεκτονικῆς. Τό παλάτι θεωρήθηκε ὡς ὑποχώρηση γιά τήν πορτογαλική βασιλική οἰκογένεια, ἀλλά μετά τό Lisbon Regicide καί τό μεταγενέστερο πραξικόπημα μετατράπηκε σέ πολυτελές ξενοδοχείο, τό Palace Hotel του Bussaco (Palacio Hotel do Buçaco). Ὁ Ἑλβετός σέφ τοῦ βασιλιᾶ πῆρε τήν κυβερνητική ἄδεια νά μετατρέψει τό παλάτι σέ ξενοδοχεῖο τό 1910. Σχετικά πρόσφατα, τή δεκαετία τοῦ '80, ἔγινε γενναία ἀνακαίνιση ὑπό τήν καθοδήγηση τοῦ Πορτογάλου ἀρχιτέκτονα José Paulo Santos, προκειμένου νά προσαρμόσθεῖ τό περίφημο κτίριο στίς σύγχρονες ἀπαιτήσεις τῶν ξενοδοχείων. Αὐτό τό συγκρότημα εἶναι, χωρίς ἀμφιβολία, ἕνα ἀπό τά πολύτιμα πετράδια τῆς ἀρχιτεκτονικῆς στήν Πορτογαλία.


Τό Δάσος

Τό δάσος Buçaco (Mata Nacional do Buçaco) εἶναι ἕνα ἀρχαῖο περιφραγμένο arboretum (δενδροκομεῖο) καί φιλοξενεῖ μία ἀπό τίς ὡραιότερες συλλογές δένδρων στήν Εὐρώπη. Περισσότερα ἀπό 250 εἴδη δένδρων καί θάμνων ἀναπτύσσονται στό δάσος, συμπεριλαμβανομένων καί τῶν ἐξωτικῶν πού εἰσήχθησαν ἀπό Πορτογάλους ναυτικούς κατά τή διάρκεια τῆς Ἐποχῆς τῆς Ἀνακάλυψης.

Τό 2004 ἡ Πορτογαλία ὑπέβαλε τό δάσος Buçaco στόν κατάλογο τῆς UNESCO γιά τίς περιοχές παγκόσμιας κληρονομιᾶς. Ὁ ἱστότοπος τῆς UNESCO περιγράφει τό δάσος ὡς «τό ἀρχέτυπο ἑνός ρομαντικοῦ τοπίου τοῦ δέκατου ὁγδοου αἰώνα», προσθέτοντας ὅτι «ἔχει ἀξιοσημείωτη βοτανική κληρονομιά» καί εἶναι ἕνας τόπος «σπάνιας καί ἐξαιρετικῆς ὀμορφιᾶς». Ὁ José Saramago, νικητής τοῦ Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας τοῦ 1998, δήλωσε: «Δέν φθάνει ἕνα ὁλόκληρο λεξιλόγιο γιά νά περιγράψει κανείς τό δάσος Buçaco. Τό καλύτερο θά ἦταν νά ἀφήσετε τόν ἑαυτό σας νά χαθεῖ σ' αὐτό».



Δέν ἀφήσαμε τόν ἑαυτό μας νά χαθεῖ στό δάσος Buçaco! Παραμείναμε ὅσο περισσότερο μπορούσαμε, ἀναβάλλοντας γιά μιά ἄλλη φορά τήν ἐπίσκεψη στήν κοντινή Coibra.

Καταφέραμε νά χαθοῦμε λίγο ἀργότερα, στή διαδρομή ἀπό τό Buçaco στή Serra da Estrela. Μετά ἀπό πολύωρη περιπλάνηση στά βουνά φθάσαμε... ἀργά τή νύχτα στόν προορισμό μας!


Ἡ ἐπίσκεψη στό  Buçaco ἦταν μέρος ἑνός τετραήμερου ὁδοιπορικοῦ στήν Κεντρική Πορτογαλία τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 2015, ἀπό τή γράφουσα καί τήν κόρη της!